Ev ya da daire satın alırken çoğu kişinin gözden kaçırdığı ama son derece önemli bir konu vardır: arsa payı. Tapuda yazılı bu kavram, ileride karşılaşacağınız haklarınızı ve sorumluluklarınızı doğrudan etkiler.
Basit bir ifadeyle arsa payı, binanın üzerinde bulunduğu arsadan size düşen sahiplik payıdır.
Arsa Payı Ne Demek?
Arsa payı, apartman veya sitedeki bağımsız bölümünüzün (daire, dükkan, ofis) bulunduğu arsa üzerindeki sahiplik oranını gösterir.
👉 Yani aslında sadece daire sahibi olmazsınız, aynı zamanda arsanın da bir bölümüne sahip olursunuz.
Arsa Payı Neden Önemlidir?
Arsa payı:
- Kentsel dönüşüm sırasında yeni dairenizin büyüklüğünü belirler.
- Tapuda haklarınızı ortaya koyar.
- Ortak giderlerin paylaşımında esas alınır.
- Binanın yıkılması durumunda arsadan alacağınız hisseyi gösterir.
Kısacası, arsa payı hem ekonomik hem de hukuki anlamda büyük önem taşır.
Arsa Payı Nasıl Hesaplanır?
Arsa payı hesaplanırken bağımsız bölümün büyüklüğü, değeri, bulunduğu kat, cephe ve kullanım avantajları dikkate alınır.
Örnek 1: Eşit Metrekareli Daireler
Bir apartmanda 8 daire ve 400 m² arsa olduğunu düşünelim.
- Tüm daireler eşit büyüklükteyse, her birinin arsa payı 50 m² (400/8) olacaktır.
- Tapuda “Arsa payı: 50/400” olarak yazar.
Örnek 2: Farklı Büyüklükte Daireler
12 daireli bir apartmanda 600 m² arsa olduğunu varsayalım:
- 100 m² daireler için arsa payı = 60 m²
- 150 m² daireler için arsa payı = 90 m²
👉 Bu durumda 150 m² daireye sahip olanın arsa payı daha fazla olur.
Örnek 3: Kentsel Dönüşüm Senaryosu
Arsa 500 m² ve 10 daireli bir bina düşünün:
- Her dairenin arsa payı 50 m².
- Bina kentsel dönüşüme girerse, müteahhit arsa payınıza göre yeni daire teklif eder.
- Arsa payı yüksek olan daha avantajlıdır.
Tapuda Arsa Payı Nerede Yazar?
Tapu senedinde bağımsız bölüm bilgilerinin altında şu şekilde belirtilir:
“Arsa payı: 75/600”
Bu ifade, 600 birimlik arsadan size 75 birim düştüğünü gösterir.
Arsa Payı ile Kat Mülkiyeti Arasındaki Fark
- Kat irtifakı: İnşaat devam ederken alınan tapudur.
- Kat mülkiyeti: İnşaat tamamlandıktan sonra alınan tapudur.
- Arsa payı: Hem kat irtifakı hem kat mülkiyetinde bulunur, arsanın size düşen oranını gösterir.
Arsa Payı Yanlış Belirlenirse Ne Olur?
Yanlış arsa payı:
- Kentsel dönüşümde daha küçük daire alma riski yaratır.
- Ortak giderlerde haksızlık doğurur.
- Hukuki uyuşmazlıklara neden olur.
👉 Böyle bir durumda mahkemeye başvurup arsa payı düzeltme davası açabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Arsa payı tapuda yazmazsa ne olur?
Her tapuda arsa payı belirtilmek zorundadır. Eğer eksikse, tapu müdürlüğünden kontrol edilmelidir.
2. Arsa payı artırılabilir mi?
Hayır. Ancak yanlış hesaplandıysa dava yoluyla düzeltilebilir.
3. Arsa payı kentsel dönüşümde neden önemlidir?
Yeni yapılacak binada size verilecek daire büyüklüğü arsa payınıza göre belirlenir.
4. Arsa payı ile arsa hissesi aynı şey midir?
Hayır. Arsa payı, apartman üzerindeki arsa hakkınızı; arsa hissesi, boş arsada ortak sahiplik oranınızı gösterir.
5. Daire alırken arsa payı nasıl öğrenilir?
Tapu senedinde “arsa payı” bölümünde yazılıdır. Ayrıca tapu müdürlüğünden de sorgulanabilir.
Arsa payı, yalnızca tapuda yazan bir sayı değildir; gelecekteki mülkiyet haklarınızı ve yatırımlarınızı doğrudan etkiler. Özellikle kentsel dönüşüm projelerinde, tapu işlemlerinde ve ortak giderlerde büyük önem taşır.
👉 Siz hiç arsa payı sorunuyla karşılaştınız mı? Yorumlarda paylaşarak diğer okuyuculara da yol gösterebilirsiniz.
İlk yorum yapan siz olun